خواندن عمیق

به جرئت می‌توانم بگویم تنها کسی که در این چند سال با انگیزه، روشمند، با برنامۀ درسی مشخص و به طور منظم در نقد ادبی کار کرده جناب آقای دکتر حسین پاینده است. و من چه خوشحالم که در این چند سال، بسیار از ایشان آموخته‌ام و می‌آموزم و نگاهم به رمان و نقد ادبی را مدیون ایشان هستم.

نقد رمان، هنوز در نشریات ما پا نگرفته است. یعنی نقدی که بر پایۀ نظریۀ ادبی باشد، سلیقه‌ای نباشد، استدلال‌مند باشد و در پی کشف معنای پنهان متن باشد. نقد رمان جین ایر بر اساس نظریات ژرار ژنت، یکی از نظریه‌پردازان روایت‌شناسی صورت گرفته است. خوشحالم که نشریه ادبی آزما آن را در شماره اخیر خود منتشر کرده است.

رمان جین‌ایر یکی از بهترین‌ رمان‌هایی بود که سال 98 خواندم، صحنه‌هایی از رمان هنوز جلوی چشمانم است، روایت جذاب و پرکشش جین از رنج‌ها، هراس‌ها، تنهایی‌ها و عاشقی‌هایش من را در خودش غرق می‌کرد. سخت بود فاصله‌گرفتن از روایت و آگاهانه دربارۀ صناعات ادبی‌اش نوشتن. ولی واکاوی رمانی که دوستش می‌داری هم خودش لذتی دارد و نوشتن درباره‌اش لذتِ خواندن را کامل می‌کند.

اگر شما هم مثل من، عاشقِ خواندن درباره رمان‌های محبوبتان هستید، نقد کامل‌ترم را در اینجا بخوانید و اگر دوست دارید نوشتۀ کوتاه‌تری درباره‌اش بخوانید که همان‌ها را خلاصه‌تر نوشته‌ام به شمارۀ 145 آزما (ویژه فروردین) سری بزنید.